سنگ کلیه

04 مرداد 1404

مدیریت فروشگاه

مقالات آموزشی و درمانی

سنگ کلیه

سنگ کلیه یکی از شایع‌ترین اختلالات مجاری ادراری است که به‌دلیل رسوب مواد معدنی و نمک‌ها در کلیه‌ها

شکل می‌گیرد. این بیماری به‌خصوص در مناطق گرمسیر، در میان افرادی با تغذیه ناسالم یا مصرف آب کم شایع‌تر

است.

آنچه در این مقاله میخوانید:

1.سنگ کلیه چیست

2. علائم سنگ کلیه

3.دلایل تشکیل سنگ کلیه

4.راه های درمان در طب مدرن

5.سنگ کلیه در طب سنتی

6. درمان سنگ کلیه در طب سنتی

7.عوارض سنگ کلیه

8.پیشگیری ها

9.ورزشهای مناسب برای دفع سنگ کلیه

10. سئوالات متداول

علائم سنگ کلیه

بسته به محل و اندازه سنگ، علائم ممکن است متغیر باشد، اما شایع‌ترین نشانه‌ها عبارت‌اند از:

درد شدید و ناگهانی در پهلو، کمر یا زیر شکم
تهوع و استفراغ
وجود خون در ادرار (ادرار صورتی یا قهوه‌ای)
تکرر ادرار یا احساس درد هنگام ادرار
تب و لرز (در صورت وجود عفونت)
ناتوانی در تخلیه کامل مثانه

دلایل تشکیل سنگ کلیه

دلایل عمده در طب مدرن عبارتند از:

عامل	توضیح
کم‌آبی بدن	کاهش مصرف آب باعث غلیظ شدن ادرار و افزایش رسوبات می‌شود
رژیم غذایی نامتعادل	مصرف زیاد پروتئین، نمک، قند و اگزالات‌ها (مثل اسفناج، چای پررنگ)
عوامل ارثی و ژنتیکی	سابقه خانوادگی سنگ کلیه
بیماری‌های زمینه‌ای	مانند پرکاری تیروئید، اسید اوریک بالا، نقرس
بی‌تحرکی طولانی	مخصوصاً در سالمندان یا بیماران بستری

دیدگاه طب مدرن و روش‌های درمانی

سنگ کلیه

✅ روش‌های تشخیص:

سونوگرافی کلیه و مجاری ادراری
عکس رنگی (CT Scan)
آزمایش ادرار و خون

✅ درمان‌ها:

1.درمان دارویی

داروهای شل‌کننده عضلات حالب (مثل تامسولوسین)
مسکن‌ها (ایبوپروفن، ناپروکسن)
داروهای کاهش‌دهنده کلسیم یا اسید اوریک

2.نوشیدن مایعات فراوان

حداقل ۲.۵ تا ۳ لیتر آب در روز

3.شکستن سنگ با لیزر یا امواج صوتی (ESWL)

برای سنگ‌های بین ۵ تا ۲۰ میلی‌متر

4.عمل جراحی یا آندوسکوپی

در موارد انسداد کامل یا سنگ‌های بسیار بزرگ

دیدگاه طب سنتی درباره سنگ کلیه

در طب سنتی ایران، سنگ کلیه به دلیل سوءمزاج کلیه‌ها یا غلظت و حرارت زیاد ادرار ایجاد می‌شود. سردی

کلیه، تغذیه ناصحیح و غلبه سودا یا بلغم نیز از علل زمینه‌ساز آن دانسته می‌شود.

چنانچه در مورد مزاجها نیاز به اطلاعات بیشتری داشتید میتونید مقاله مزاجها رو مظالعه کنید

علل سنگ کلیه از نظر طب سنتی:

افراط در مصرف گوشت قرمز و مواد غلیظ
عدم دفع صحیح ادرار (نگه‌داشتن ادرار)
مصرف زیاد آب یخ یا نوشیدنی‌های سرد پس از غذای چرب
سردی و خشکی مزاج کلیه
ضعف عملکرد مثانه یا کلیه

درمان سنگ کلیه در طب سنتی

✅ نسخه‌های گیاهی و دمنوش‌ها

گیاه دارویی	طبع	نحوه مصرف	خاصیت
خارخاسک	سرد و خشک	دم‌کرده روزانه (۲ فنجان)	سنگ‌شکن، مدر قوی
تخم خربزه	گرم	جوشانده با عسل	دفع سنگ کلیه، تقویت کلیه
گزنه	گرم و خشک	دم‌کرده روزانه	مدر، تصفیه‌کننده خون
عناب و بارهنگ	معتدل	همراه با آب جوش	ضد التهاب مجاری ادراری
هندوانه ابوجهل (در دوز پایین با احتیاط)	بسیار گرم	با مشاوره طبیب سنتی	مسهل قوی، پاک‌کننده کلیه و مثانه
عرق خارشتر + عرق خارخاسک + عرق کرفس	–	یک سوم لیوان از هر کدام روزی ۲ بار	پاک‌سازی مجاری ادراری و سنگ‌شکن

⚠️ توجه: برخی از این گیاهان ممکن است در بارداری، بیماری خاص یا داروهای هم‌زمان، تداخل ایجاد کنند. مشورت با پزشک ضروری است.

🍵 نسخه عمومی برای دفع سنگ کلیه

عرق خارشتر + عرق خارخاسک + عرق کرفس
🔹 مقدار: از هرکدام یک‌سوم لیوان
🔹 زمان مصرف: صبح ناشتا و عصر
🔹 مدت: حداقل ۲ هفته

همراه با:

دم‌کرده برگ گل‌گاوزبان با لیمو عمانی برای کاهش درد و التهاب

مصرف آب‌لیمو تازه در آب ولرم (کمک به حل شدن سنگ‌های کلسیمی)

عوارض احتمالی سنگ کلیه (درمان‌نشده)

عفونت‌های مکرر ادراری
آسیب به بافت کلیه و نارسایی تدریجی
انسداد ادرار
درد مزمن در ناحیه پهلو
خونریزی ادراری
کاهش عملکرد کلیه

نکات پیشگیری از تشکیل سنگ کلیه

روش پیشگیری	توضیح
نوشیدن آب فراوان	حداقل ۸ تا ۱۲ لیوان در روز
کاهش مصرف نمک	مخصوصاً در غذاهای صنعتی و فست‌فود
پرهیز از اگزالات بالا	مثل اسفناج، چای پررنگ، شکلات
متعادل نگه داشتن مصرف گوشت	زیاده‌روی در گوشت قرمز ممنوع
استفاده از آب‌لیمو تازه	کمک به حل سنگ‌ها
تخلیه منظم ادرار	از نگه‌داشتن ادرار خودداری کنید

🍵 دمنوش‌ها و شربت‌های گیاهی مؤثر برای درمان سنگ کلیه

✅ ۱. دمنوش خارخاسک (سنگ‌شکن قوی)

مواد لازم: یک قاشق غذاخوری خارخاسک + یک لیوان آب جوش

روش تهیه: ۱۵ دقیقه دم شود

روش مصرف: روزی ۲ بار، صبح و عصر، به مدت ۲ تا ۳ هفته

خواص: مدر قوی، خردکننده سنگ کلیه، پاک‌کننده مجاری ادرار

✅ ۲. دمنوش ترکیبی تخم خربزه و بارهنگ

مواد لازم:

۱ قاشق تخم خربزه

۱ قاشق بارهنگ

۲ لیوان آب

روش تهیه: بجوشانید تا حجم به نصف برسد، صاف شود

روش مصرف: ۱ لیوان صبح ناشتا، ۱ لیوان عصر

خواص: نرم‌کننده سنگ، کمک به دفع سریع‌تر، آرام‌کننده مجاری ادراری

✅ ۳. شربت گیاهی سه‌گانه سنگ‌شکن

ترکیب:

یک سوم لیوان عرق خارشتر

یک سوم لیوان عرق خارخاسک

یک سوم لیوان عرق کرفس

روش مصرف: روزی ۲ بار (صبح ناشتا و عصر)

مدت مصرف: حداقل ۳ هفته

خواص: ادرارآور قوی، ضد التهاب مجاری ادراری، کمک به خرد شدن و خروج سنگ‌ها

✅ ۴. دمنوش ریحان (سبزی مقدس)

مواد لازم: ۵ برگ ریحان تازه + ۱ لیوان آب

روش تهیه: ۱۰ دقیقه دم شود

روش مصرف: روزی ۱ تا ۲ لیوان با کمی عسل طبیعی

خواص: حل‌کننده سنگ‌های کوچک، ضد میکروب، متعادل‌کننده عملکرد کلیه‌ها

✅ ۵. شربت آب لیمو + عسل

مواد لازم:

۲ قاشق آب لیمو تازه

۱ قاشق عسل طبیعی

۱ لیوان آب ولرم

روش مصرف: صبح ناشتا یا عصر

خواص: اسیدی کردن ادرار، جلوگیری از تجمع کلسیم، پاکسازی سیستم ادراری

✅ ۶. دم‌نوش جو پوست‌دار و دارچین

مواد لازم:

۱ قاشق جو پوست‌دار

یک تکه چوب دارچین

۲ لیوان آب

روش تهیه: ۳۰ دقیقه بجوشد، صاف شود

روش مصرف: ۱ لیوان روزانه، ترجیحاً صبح

خواص: دفع‌کننده سنگ‌های ریز، متعادل‌کننده مزاج کلیه، ضد التهاب

ورزش‌های مناسب برای دفع سنگ کلیه

چرا ورزش مهم است؟

حرکات فیزیکی مناسب باعث حرکت و جابه‌جایی سنگ‌های کوچک در حالب شده و می‌تواند به دفع سریع‌تر کمک

کند.

بهترین ورزش‌ها برای دفع سنگ کلیه:

نوع ورزش	نحوه انجام	زمان پیشنهادی	فواید
پیاده‌روی تند	۳۰ تا ۶۰ دقیقه در روز	صبح و عصر	افزایش جریان خون کلیه، تحرک حالب‌ها
دویدن سبک	در فضای آزاد یا تردمیل	۳ تا ۴ بار در هفته	کمک به دفع سریع‌تر سنگ‌های ریز
طناب زدن سبک (اگر درد ندارید)	۳ ست ۱ دقیقه‌ای	روزانه	تحریک حرکات عمقی شکم و کلیه
بالا و پایین پریدن (پله یا جا)	با احتیاط و آهسته	۵ تا ۱۰ دقیقه	کمک به تکان خوردن سنگ در مجرا
یوگا برای کلیه	حرکاتی مانند کشش پهلو، سگ سر پایین	هر روز ۱۵ تا ۳۰ دقیقه	آرامش عضلانی و کاهش فشار کلیه
دوچرخه ثابت	۲۰ دقیقه	روزی ۱ بار	تقویت گردش خون لگنی

⚠️ اگر درد شدید دارید یا سنگ بزرگتر از ۷ میلی‌متر دارید، ورزش را با احتیاط انجام دهید و با پزشک مشورت کنید.

توصیه‌های پایانی

سنگ کلیه

همراه با مصرف دمنوش‌ها، روزانه حداقل ۸ تا ۱۰ لیوان آب بنوشید
از مصرف چای سیاه، غذاهای شور، لبنیات سنگین و اسفناج در دوره درمان پرهیز کنید
ادامه درمان گیاهی را حداقل ۲ تا ۴ هفته انجام دهید تا نتیجه دیده شود
اگر تب، لرز یا خون در ادرار دارید، به پزشک مراجعه کنید (ممکن است عفونت یا انسداد باشد)

🧠 جمع‌بندی

سنگ کلیه، بیماری شایعی است که می‌تواند دردناک و خطرناک باشد، اما با تشخیص به‌موقع، درمان دارویی

و گیاهی، تغذیه سالم و سبک زندگی مناسب، قابل پیشگیری و درمان است. طب سنتی با ارائه روش‌های

طبیعی و کم‌عارضه، می‌تواند مکمل مناسبی در کنار درمان‌های طب مدرن باشد.

سؤالات متداول درباره سنگ کلیه

🟢 1. سنگ کلیه چگونه به‌وجود می‌آید؟

سنگ کلیه از رسوب مواد معدنی مانند کلسیم، اگزالات، اسید اوریک و فسفات در کلیه یا مجاری ادراری تشکیل می‌شود. کم‌آبی بدن، تغذیه نامناسب و بیماری‌های زمینه‌ای از دلایل اصلی آن هستند.

🟢 2. آیا سنگ کلیه خود به خود دفع می‌شود؟

بله، اگر اندازه سنگ زیر ۵ تا ۶ میلی‌متر باشد، معمولاً با مصرف مایعات فراوان و تحرک مناسب، خودبه‌خود دفع می‌شود. اما سنگ‌های بزرگ‌تر ممکن است نیاز به دارو، سنگ‌شکن یا جراحی داشته باشند.

🟢 3. چه افرادی بیشتر در معرض سنگ کلیه هستند؟

افراد با شرایط زیر بیشتر در خطر هستند:

سابقه خانوادگی سنگ کلیه
مصرف کم آب
مصرف زیاد نمک و پروتئین حیوانی
بیماری‌هایی مانند دیابت، نقرس، پرکاری تیروئید
زندگی در مناطق گرم و خشک

🟢 4. علائم اولیه سنگ کلیه چیست؟

مهم‌ترین علائم عبارتند از:

درد شدید در پهلو، کمر یا زیر شکم
درد هنگام ادرار
خون در ادرار
تهوع، استفراغ، تب (در موارد پیشرفته)

🟢 5. بهترین نوشیدنی برای دفع سنگ کلیه چیست؟

آب ساده (حداقل ۲.۵ لیتر در روز)
عرق ترکیبی خارخاسک + خارشتر + کرفس
آب‌لیمو تازه
دمنوش جو، خارخاسک، یا تخم خربزه

🟢 6. آیا رژیم غذایی خاصی برای جلوگیری از سنگ کلیه وجود دارد؟

بله. برای پیشگیری:

مصرف نمک، گوشت قرمز و نوشابه را کاهش دهید
آب زیاد بنوشید
مصرف اسفناج، چای پررنگ، شکلات، آجیل زیاد را محدود کنید
مصرف میوه‌جات تازه و سبزیجات سبک را افزایش دهید

🟢 7. آیا درمان‌های سنتی می‌توانند جایگزین دارو یا جراحی شوند؟

در موارد سنگ‌های کوچک (زیر ۵ میلی‌متر) و بدون علائم خطرناک، بله؛
اما در موارد شدید یا همراه با عفونت، انسداد یا درد شدید، طب سنتی باید مکمل طب مدرن باشد، نه جایگزین کامل.

🟢 8. آیا ورزش به دفع سنگ کمک می‌کند؟

بله، مخصوصاً پیاده‌روی، طناب‌زدن، یا دویدن سبک می‌تواند به حرکت سنگ در مجاری و دفع طبیعی آن کمک کند. اما در صورت وجود درد شدید یا سنگ بزرگ، ورزش باید با احتیاط انجام شود.

🟢 9. چه اندازه‌ای از سنگ نیاز به جراحی دارد؟

سنگ‌هایی که:

بزرگ‌تر از ۷ تا ۱۰ میلی‌متر هستنددر حالب گیر کرده‌اند باعث انسداد کامل، عفونت یا آسیب کلیه شده‌اند معمولاً نیاز به جراحی، آندوسکوپی یا سنگ‌شکن دارند.

🟢 10. آیا سنگ کلیه ممکن است دوباره تشکیل شود؟

بله. سنگ کلیه در بسیاری از بیماران سابقه‌دار، تمایل به بازگشت دارد. با اصلاح سبک زندگی، مصرف منظم مایعات و رعایت رژیم غذایی می‌توان احتمال بازگشت را کاهش داد.

🟢 11. چطور بفهمیم سنگ دفع شده است؟

علائم دفع سنگ:

کاهش ناگهانی درد
مشاهده ذرات سفید یا قهوه‌ای در ادرار
احساس راحتی هنگام ادرار

اما تشخیص دقیق فقط با آزمایش یا سونوگرافی ممکن است.

🟢 12. آیا مصرف لبنیات باعث سنگ کلیه می‌شود؟

مصرف متعادل لبنیات باعث سنگ نمی‌شود، بلکه مصرف بیش از حد نمک و پروتئین حیوانی همراه با کم‌آبی بدن است که باعث افزایش کلسیم ادرار و سنگ‌سازی می‌شود.

نتیجه‌گیری

پاسخ به سؤالات متداول می‌تواند به درک بهتر افراد از بیماری و انتخاب روش درمانی مناسب کمک کند. برای کسانی که مستعد سنگ کلیه هستند، آگاهی و پیشگیری مهم‌تر از درمان است.

منابع:ویکی پدیا

www.mayoclinic.org

برچسب‌ها:درد کلیه, درمان سنگ کلیه، درمان سنگ کلیه در خانه، بدترین درد، اختلالات مجاری

جستجوی محصولات

سنگ کلیه

سنگ کلیه

علائم سنگ کلیه