نوشیدنی ها
نوشیدنی ها
نوشیدنی ها بخش جدایی‌ناپذیر از زندگی روزمره ما هستند و تأثیر زیادی بر سلامت جسم و روان دارند. انتخاب
درست نوشیدنی می‌تواند به بهبود عملکرد بدن، پیشگیری از بیماری‌ها و تقویت انرژی کمک کند؛ در حالی‌که
مصرف نادرست نوشیدنیها ممکن است عوارض متعددی به همراه داشته باشد. در این مقاله به بررسی انواع
نوشیدنیها، علائم و عوارض ناشی از مصرف نامناسب، دیدگاه طب مدرن و سنتی، درمان‌های
پیشنهادی، بایدها و نبایدها، و نوشیدنی‌های مناسب بر اساس فصل، سن و مزاج می‌پردازیم.
🔹 انواع نوشیدنیها
1.نوشیدنی‌های طبیعی: آب، آبمیوههای تازه، دمنوش‌ها، شیر، دوغ، آب سبزیجات.
2.نوشیدنی‌های صنعتی: نوشابه‌ها، انرژی‌زاها، آبمیوههای صنعتی، شربت‌های آماده.
3.نوشیدنی‌های گرم: چای، قهوه، کاکائو، دمنوش‌های گیاهی.
4.نوشیدنی‌های سرد: آب سرد، شربت‌های خنک، اسموتی‌ها.
5.نوشیدنی‌های دارویی: شربت‌های گیاهی و دارویی که برای درمان خاصی تجویز می‌شوند.
🔹 علائم و عوارض مصرف نادرست نوشیدنیها
- علائم اولیه: نفخ، سوزش معده، بی‌خوابی، تعریق زیاد، تپش قلب.
- عوارض درازمدت: اضافه‌وزن، دیابت، فشار خون بالا، پوکی استخوان، بیماری‌های کلیوی و کبدی.
- مصرف زیاد نوشیدنی‌های انرژی‌زا و قهوه: اضطراب، بی‌خوابی، افزایش ضربان قلب.
- مصرف کم آب: خستگی، خشکی پوست، یبوست، سردرد.
🔹 دیدگاه طب مدرن
نوشیدنی ها
- نوشیدنیها باید منبع آب، الکترولیت‌ها، ویتامین‌ها و مواد معدنی باشند.
- توصیه به مصرف ۸ لیوان آب در روز (با توجه به سن، وزن و شرایط محیطی متغیر است).
- نوشیدنی‌های صنعتی قندی و گازدار از دلایل اصلی چاقی، دیابت نوع ۲ و بیماری‌های قلبی شناخته می‌شوند.
- لبنیات کم‌چرب و آبمیوههای طبیعی تازه از بهترین انتخاب‌ها هستند.
🔹 دیدگاه طب سنتی در مورد نوشیدنیها
- هر نوشیدنی باید با مزاج فرد (سرد، گرم، تر، خشک) و فصل سال هماهنگ باشد.
- نوشیدنی‌های خیلی سرد در افراد با مزاج سرد باعث ضعف هضم و نفخ می‌شوند.
- دمنوش‌های گیاهی مانند نعناع، زنجبیل، دارچین و گل گاوزبان در طب سنتی برای بهبود گوارش، آرامش و تقویت بدن کاربرد دارند.
- مصرف بیش از حد چای سیاه یا نوشیدنی‌های صنعتی از نظر طب سنتی باعث سوء‌هاضمه، سردی معده و ضعف اعصاب می‌شود.
نوشیدنی‌های مفید
1.آب (Water)
خواص: پیشگیری از دهیدراتاسیون، یبوست، سنگ کلیه و کمک به کاهش وزن
مقدار مصرف روزانه: برای زنان حدود ۲.۷ لیتر و برای مردان حدود ۳.۷ لیتر
2.چای و قهوه (بدون افزودنی)
خواص: حاوی آنتی‌اکسیدان‌ها و فلاوونوئیدها، محافظت در برابر بیماری قلبی، دیابت نوع 2 و بیماری‌های نورودژنراتیو .
مقدار مصرف: در حد تعادل (مثلاً کمتر از ۴ فنجان قهوه در روز) .
3.آب نارگیل (Coconut Water)
خواص: منبع الکترولیت‌هایی مانند سدیم، پتاسیم و منیزیم، هیدراته‌کننده طبیعی و مفید برای فشار خون .
مقدار مصرف: بدون قند افزوده و در حد تعادل.
آبمیوه ۱۰۰٪ طبیعی (مانند انار، آلبالو، آلو)
خواص: آنتی‌اکسیدان قوی، فیبر (در برخی مانند آلو)
هشدار و مقدار مصرف: به دلیل قند بالا، محدود به ۱۲۵–۱۵۰ میلی‌لیتر در روز و ترجیحاً همراه غذا یا رقیق‌شده.
4.اسموتی (Smoothies) با میوه و سبزی کامل (بدون شکر افزوده)
خواص: حفظ فیبر، تأمین ویتامین‌ها، احساس سیری بیشتر .
نکته: مدیریت قند افزودنی و استفاده از مواد طبیعی توصیه می‌شود.
5.کِفیر (Kefir)
خواص: حاوی پروبیوتیک‌های مفید برای سلامت روده، سیستم ایمنی و متابولیسم چربی مفید قلبی .
مقدار مصرف: بدون شکر افزوده، در حد یک لیوان در روز.
6.کومبوچا (Kombucha)
خواص ادعایی: تخمیری با پروبیوتیک، اسیدهای مفید و آنتی‌اکسیدان‌ها .
هشدار: شواهد بالینی ضعیف است و احتمال سمیت کبدی، عفونت در تهیه خانگی، یا اسیدوز وجود دارد. مقدار مجاز روزانه برای افراد سالم حدود ۱۲۰ میلی‌لیتر است .
نوشیدنی‌های مضر
1.نوشیدنی‌های شیرین‌شده با قند (SSBs)
عوارض: چاقی، دیابت نوع ۲، بیماری قلبی، بیماری کبد چرب، مشکلات کلیوی، پوسیدگی دندان و نقرس .
مصرف: باید به‌شدت محدود شود.
2.نوشابه‌های گازدار (عادی و رژیمی)
عوارض نوشابه عادی: حاوی قند زیاد، خطر اضافه وزن، دیابت، پوسیدگی دندان، تحلیل مینای دندان .
عوارض رژیمی: ممکن است به اختلالات متابولیکی مشابه منجر شوند؛ ترجیحاً جایگزین آب شود .
3.نوشیدنی‌های انرژی‌زا (Energy Drinks)
عوارض: حاوی کافئین و قند زیاد، موجب اضطراب، بی‌خوابی، اختلالات قلبی مانند آریتمی، فشارخون بالا، وابستگی و آسیب به قلب و رگ‌ها .
هشدار: کودکان و نوجوانان نباید مصرف کنند؛ بزرگسالان هم محدود کنند .
4.نوشیدنی‌های ورزشی (Sports Drinks بدون ورزش سنگین)
عوارض: حاوی قند بالا (بیشتر از دو سوم قند نوشابه) و در صورت مصرف بدون فعالیت بدنی، منجر به چاقی، دیابت و پوسیدگی دندان می‌شود .
5.الکل (شراب، آبجو، مشروبات مقطر)
عوارض: تاثیر منفی بر کبد، مغز، دستگاه گوارش، سیستم ایمنی، قلب و افزایش سرطان و بیماری مزمن .
مصرف مجاز:
مردان: حداکثر ۲ نوشیدنی استاندارد در روز.
زنان: حداکثر ۱ نوشیدنی استاندارد در روز .
برخی تحقیقات: برای افراد زیر ۴۰ سال حتی مقادیر کم ممکن است مضر باشد
بهترین گزینه: اگر مصرف می‌کنید، “گینی” توصیه شده برخی متخصصان به‌واسطه آنتی‌اکسیدان‌ها و کم‌اسیدی آن در مقایسه با آبجو است
جدول خلاصه نوشیدنیها
نوشیدنی ها
🔹 درمان و اصلاح الگوی مصرف نوشیدنیها
درمان مدرن:
نوشیدنی ها
- افزایش مصرف آب سالم.
- جایگزینی نوشابه‌ها و آبمیوههای صنعتی با آبمیوه تازه.
- محدود کردن کافئین و نوشیدنی‌های قندی.
درمان سنتی:
نوشیدنی ها
- نوشیدن شربت سکنجبین، شربت خاکشیر، یا دمنوش بابونه برای بهبود هضم.
- استفاده از دوغ ترش یا آب جوشانده شده برای کاهش حرارت بدن در تابستان.
- مصرف شیر گرم با عسل برای تقویت بدن در زمستان.
🔹 بایدها و نبایدها
نوشیدنی ها
✅ بایدها:
- روزانه آب کافی بنوشید.
- نوشیدنیها را متناسب با سن، مزاج و فصل انتخاب کنید.
- نوشیدنی‌های گرم را در فصول سرد و نوشیدنی‌های خنک را در فصول گرم مصرف کنید.
- در هنگام ورزش، نوشیدنی‌های حاوی الکترولیت مصرف شود.
❌ نبایدها:
- مصرف بیش از حد نوشابه و نوشیدنی‌های صنعتی قندی.
- نوشیدن آب یخ بلافاصله بعد از غذا.
- زیاده‌روی در مصرف قهوه و چای پررنگ.
- مصرف مکرر نوشیدنی‌های انرژی‌زا.
🔹 نوشیدنی‌های مناسب هر فصل
- بهار: شربت سکنجبین، آب هندوانه، دمنوش به‌لیمو.
- تابستان: دوغ، خاکشیر، آبلیمو، آبمیوههای خنک.
- پاییز: دمنوش دارچین، چای زنجبیل، شیر گرم.
- زمستان: دمنوش گل گاوزبان، شیر و عسل، قهوه و کاکائو.
دمنوش تقویت سیستم ایمنی گیاه ناب مناسب فصل پاییز و زمستان میباشد که میتونید از سایت گیاه ناب تهیه فرمایید
🔹 نوشیدنی مناسب هر فرد
1.افراد با مزاج گرم: شربت سکنجبین، دوغ، خاکشیر.
2.افراد با مزاج سرد: دمنوش دارچین، زنجبیل و عسل.
3.افراد پر استرس: دمنوش گل گاوزبان، به‌لیمو، بادرنجبویه.
4.افراد فعال و ورزشکار: آب معدنی + نوشیدنی‌های حاوی الکترولیت.
دمنوش ورزشکاران گیاه ناب که مناسب ورزشکاران و فعالیتای بدنی میباشد رو میتونید از سایت گیاه ناب تهیه کنید
🔹 نوشیدنی‌های مناسب هر سن
- کودکان: شیر، دوغ رقیق، آبمیوههای طبیعی.
- نوجوانان: اسموتی‌های طبیعی، آبمیوه تازه، دوغ.
- بزرگسالان: آب، دمنوش‌های گیاهی، شیر کم‌چرب.
- سالمندان: شیر ولرم با عسل، دمنوش بابونه، آب ولرم.
🔗 منابع و لینک‌های مرتبط
نوشیدنی ها
