حجامت
حجامت
حجامت یکی از روش‌های درمانی قدیمی در طب سنتی اسلامی و ایرانی است که با خارج کردن خون آلوده و
تجمع‌یافته، به بهبود گردش خون و تقویت سیستم ایمنی بدن کمک می‌کند. این روش در منابع طب سنتی به‌عنوان پاکسازی خون و پیشگیری از بیماری‌ها و پاکسازی بدن معرفی شده است.
خواص حجامت
1.بهبود گردش خون و افزایش خون‌رسانی به اندام‌ها
2.تقویت سیستم ایمنی و کاهش التهابات بدن
3.کاهش غلظت خون و پیشگیری از سکته قلبی و مغزی
4.تسکین دردهای عضلانی و مفصلی به‌ویژه در کمردرد و آرتروز
5.کمک به درمان جوش صورت و جوش‌های پوستی و اگزما
6.کاهش استرس و اضطراب و بهبود خواب
7.تنظیم فشار خون و قند خون در برخی افراد
8.افزایش انرژی و رفع خستگی مزمن
انواع حجامت، خواص و موارد منع مصرف
۱. حجامت عام (بین دو کتف)
خواص:
- حجامت در صفیه خون و کاهش غلظت خون موثر است
- تقویت سیستم ایمنی
- پیشگیری از بیماری‌های قلبی و مغزی
- کاهش استرس و بهبود خواب
منع مصرف:
- در افراد بسیار لاغر و ضعیف
- کودکان زیر ۲ سال و سالمندان بالای ۶۰ سال
- زنان باردار و شیرده
۲. حجامت سر (وسط سر یا ناصیه)
خواص:
- حجامت درمان سردردهای مزمن و میگرن موثر است
- بهبود سینوزیت و مشکلات بینایی
- رفع سنگینی سر و خواب‌آلودگی مفرط
منع مصرف:
- در فشار خون پایین
- در بیماران دچار کم‌خونی شدید
- در کودکان و سالمندان
۳. حجامت کبدی (زیر دنده‌ها)
خواص:
- حجامت در پاکسازی کبد و صفرا بسیار موثر است
- کاهش چربی خون
- بهبود مشکلات پوستی ناشی از کبد (جوش، اگزما)
منع مصرف:
- افراد با بیماری‌های پیشرفته کبدی
- بارداری و شیردهی
- در حالت ضعف شدید بدنی
۴. حجامت کلیوی (ناحیه کمر)
خواص:
- تقویت کلیه و مثانه
- کاهش دردهای ناحیه کمر
- کمک به دفع سنگ‌های ریز کلیه
منع مصرف:
- بیماران کلیوی پیشرفته (نارسایی شدید کلیه)
- زنان باردار
- افراد کم‌خون
۵. حجامت ساق پا
خواص:
- حجامت ساق پا در کاهش فشار خون بالا موثر است
- کمک به بهبود واریس و دردهای پا
- تصفیه خون در ناحیه تحتانی بدن
منع مصرف:
- در افراد با افت فشار خون
- دیابتی‌های با زخم پای دیابتی
- در سالمندان ضعیف
۶. حجامت موضعی(محل خاص بیماری)
خواص:
- کاهش دردهای مفصلی و روماتیسم (زانو، کمر، شانه)
- بهبود التهابات موضعی
- تسکین سریع درد در ناحیه مشخص
منع مصرف:
- روی زخم‌های باز یا عفونی
- در افراد دچار اختلال انعقاد خون
- در دوران بارداری
۷. حجامت جلو سر (حجامت منافع)
خواص:
- بهبود اختلالات چشم و گوش
- تقویت حافظه
- رفع سنگینی و خواب‌آلودگی
منع مصرف:
- در فشار خون پایین
- در کم‌خونی شدید
- در کودکان زیر ۱۲ سال
عوارض احتمالی حجامت
- سرگیجه و ضعف موقت پس از انجام حجامت
- کم‌خونی در صورت انجام مکرر یا بی‌مورد
- عفونت پوستی در صورت رعایت نکردن بهداشت و استریل نبودن وسایل
- افت فشار خون ناگهانی
- ایجاد جای زخم یا لک موقتی در محل حجامت
سنین مناسب برای حجامت
بهترین سن برای حجامت بین ۲ سالگی تا ۶۰ سالگی است.
کودکان زیر ۲ سال و سالمندان بالای ۶۰ سال معمولاً توصیه نمی‌شوند مگر با تشخیص متخصص.
در افراد جوان و میانسال، اثرات پیشگیری و درمانی بیشتری دارد.
راهکارها و زمان‌های مناسب حجامت
بهترین فصل برای حجامت: بهار (به‌ویژه بعد از ۱۵ فروردین تا ۱۵ خرداد).
بهترین روزها: در متون طب سنتی، روزهای ۱۲ تا ۱۵ ماه قمری توصیه شده است.
پیش از حجامت: مصرف غذاهای سبک مثل سوپ و آش توصیه می‌شود.
پس از حجامت: پرهیز از غذای سنگین، استحمام طولانی و فعالیت سنگین بدنی به مدت ۲۴ ساعت.
نسخه‌های پیشنهادی ترکیبی با حجامت
- حجامت + مصرف عرق کاسنی و شاهتره: برای پاکسازی کبد و پوست
- حجامت + دمنوش سنبل‌الطیب و گل گاوزبان: برای آرامش اعصاب و رفع استرس
- حجامت + ماساژ با روغن سیاه‌دانه: برای دردهای مفصلی و رماتیسم
- حجامت + مصرف انار یا آب انار طبیعی: برای بهبود خون‌سازی و تقویت بدن
بایدها و نبایدها
✅ بایدها
- انجام زیر نظر پزشک یا متخصص طب سنتی
- استفاده از تیغ و وسایل استریل یک‌بار مصرف
- مصرف مایعات طبیعی (مثل آب انار و شربت عسل) بعد از حجامت
- رعایت استراحت نسبی پس از انجام حجامت
❌ نبایدها
- انجام حجامت در دوران بارداری (مگر با تجویز پزشک متخصص)
- حجامت در ایام قاعدگی بانوان
- انجام حجامت در حالت ناشتا یا بلافاصله بعد از غذای سنگین
- تکرار بیش از حد (بیش از ۳-۴ بار در سال بدون دلیل پزشکی)
سؤالات متداول
۱. چند بار در سال می‌توان حجامت انجام داد؟
برای افراد سالم، ۱ تا ۲ بار در سال کافی است. در بیماری‌های خاص، پزشک متخصص طب سنتی تعداد جلسات
را مشخص می‌کند.
۲. آیا حجامت باعث لاغری می‌شود؟
خیر، اما می‌تواند به بهبود سوخت‌وساز کمک کند و در کنار رژیم و ورزش مؤثر باشد.
۳. آیا حجامت درد دارد؟
به‌طور معمول خیر؛ فقط خراش‌های سطحی حس سوزش خفیف دارند.
۴. چه کسانی نباید حجامت کنند؟
زنان باردار، افراد دارای کم‌خونی شدید، بیماران قلبی پیشرفته، بیماران هموفیلی و افراد دچار ضعف شدید
جسمانی.
۵. آیا حجامت جایگزین دارو و درمان‌های مدرن است؟
خیر، حجامت یک روش مکمل است و نباید جایگزین درمان‌های پزشکی شود.
جمع‌بندی
حجامت یک روش طبیعی و قدیمی برای پاکسازی خون و تقویت بدن است که اگر با اصول صحیح و در زمان
مناسب انجام شود، می‌تواند اثرات مثبت زیادی بر سلامت جسم و روان داشته باشد. اما انجام نادرست یا
افراطی آن ممکن است عوارضی ایجاد کند. بنابراین توصیه می‌شود که همواره زیر نظر متخصص طب سنتی یا
پزشک مجرب انجام شود.
منابع:ویکی پدیا
