بیش‌فعالی فقط یک اختلال در خودِ فرد نیست، بلکه کل خانواده و اطرافیان در فرآیند کنترل، درمان و حمایت از او

نقش حیاتی دارند. رفتار والدین، معلم، دوستان و اطرافیان می‌تواند به شدت در بهبود یا تشدید وضعیت فرد موثر

باشد.

✅ نقش والدین:

پذیرش و درک اختلال:

والدین باید بیش‌فعالی را به عنوان یک مشکل رفتاری ساده نبینند، بلکه به عنوان یک اختلال عصبی جدی که نیاز به مدیریت دارد بپذیرند.

صبوری و مهربانی:

برخوردهای تنبیهی یا سرزنش‌های مکرر نه تنها مفید نیست، بلکه اعتماد به نفس کودک را پایین می‌آورد.

کودک بیش‌فعال نیاز به پذیرش، عشق و درک دارد.

برقراری نظم و ساختار:

برنامه روزانه منظم (برای خواب، درس، بازی) به تمرکز و کاهش اضطراب کودک کمک می‌کند.

استفاده از جدول وظایف تصویری برای کودکان مفید است.

تقویت نقاط قوت:

والدین باید استعدادهای کودک (مثلاً در هنر، ورزش، ساخت و ساز) را شناسایی و تشویق کنند.

دوری از محرک‌های محیطی:

کاهش استفاده از موبایل، تلویزیون و بازی‌های ویدیویی تحریک‌کننده، و جایگزینی با فعالیت‌های آرام مانند نقاشی، کتاب‌خوانی، کاردستی.

همکاری با درمانگر و مدرسه:

حضور فعال در جلسات مشاوره و پیگیری روند درمانی (دارویی یا غیردارویی)

هماهنگی با معلمان برای ایجاد محیط آموزشی پشتیبان و بدون فشار

🧑‍🏫 نقش معلمان و کادر آموزشی:

• استفاده از روش‌های آموزشی فعال و مشارکتی
• اجازه برای تحرک محدود در کلاس (مانند ایستادن هنگام درس خواندن)
• پرهیز از تحقیر و مقایسه با دیگر دانش‌آموزان
• توجه به موفقیت‌های کوچک و تشویق مداوم

👨‍👩‍👧‍👦 نقش دوستان، اقوام و اطرافیان در بیش فعالی:

• آموزش دیگر اعضای خانواده درباره‌ی ماهیت بیش‌فعالی و لزوم رفتار حمایتی
• پرهیز از برچسب زدن مثل “شیطون”، “بی‌ادب”، “بی‌تربیت”
• کمک به ایجاد روابط سالم اجتماعی برای فرد، از طریق بازی‌ها، مهمانی‌ها و ورزش‌های گروهی

📌 پیشنهادهایی برای والدین:

بیش فعالی

⚠️ عوارض بیش‌فعالی (در صورت عدم درمان)

اگر بیش‌فعالی در کودکی یا نوجوانی تشخیص داده نشود و درمان مناسبی صورت نگیرد، می‌تواند پیامدهای جدی

در زندگی فرد داشته باشد:

در کودکان:

• افت تحصیلی و ناتوانی در یادگیری منظم
• مشکلات رفتاری و انضباطی در مدرسه
• طرد شدن از سوی همسالان
• پایین آمدن اعتماد به نفس
• پرخاشگری، اضطراب یا افسردگی ثانویه

در نوجوانان:

• رفتارهای پرخطر (رانندگی پرخطر، مصرف سیگار، مواد یا الکل)
• ترک تحصیل یا تغییر مکرر رشته و مدرسه
• مشکلات در رابطه با خانواده و دوستان
• گرایش به قانون‌گریزی یا بزهکاری در موارد شدید

در بزرگسالان:

• بی‌ثباتی شغلی و مالی
• مشکلات در روابط زناشویی یا خانوادگی
• ضعف در مدیریت زمان، فراموش‌کاری مداوم
• احتمال بالای ابتلا به اضطراب، افسردگی، وسواس، اختلال دوقطبی

✅ بایدها و ❌ نبایدها برای مدیریت بهترADHD

🔗 منابع و لینک‌های مفید:

1. ADHD Overview – Mayo Clinic

2. ADHD and Exercise – CHADD.org

3. درمان بیش فعالی در طب سنتی – سایت سلامت نیوز

4. ویکی پدیا